Sukienki, których nie nosiłam

Sukienki, których nie nosiłam, to druga wystawa Magdy Moskwy w lokalu_30. Jest to jednocześnie pierwsza pełna ekspozycja jej twórczości związanej z jej działalnością tekstylną, z projektowaniem druku na tkaninie i szyciem ubiorów. Ten istotny, choć zdecydowanie rzadziej eksponowany element twórczości artystki jest równoważny z jej malarstwem i rzeźbą. Moskwa obroniła w 1996 dyplom w PWSSP im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi na Wydziale Tkaniny i Ubioru, w Katedrze Druku na Tkaninie. Można powiedzieć, że duch łódzkich projektantek mody i tkaniny towarzyszył jej działaniom, choć ich nie determinował.

Projekty ubrań, w tym  sukienek, zawsze chodziły mi po głowie i można je traktować jako zapis moich  (znacznie bardziej niż w malarstwie) kobiecych,  zmieniających się na przestrzeni wielu lat emocji.  Może i nie nosiłam, ale sukienka zawsze była obecna w mojej twórczości (może w zastępstwie tych realnych), opowiada artystka. Sukienka dyscyplinuje, pozbawia swobody ruchu. Wciska ciało w kontur kanonu piękna i poddaje ocenie spojrzenia (male gaze). Odrzucenie jej, to odrzucenie sztywnych i ograniczających ram patriarchalnie zdefiniowanej kobiecości.

Istotą twórczości Magdy Moskwy jest człowiek, jego pogłębiony portret. Strój dookreśla go: czasem krępując postać, innym razem stanowiąc jej drugą skórę. Zawsze jednak znaczy. W 1995 roku artystka namalowała obraz z inskrypcją “Nomana wiem Nomana wiesz i biała sukienka” i w tym samym roku stworzyła pierwsze obiekty-ubrania, w tym rzeczone białe sukienki. Na przestrzeni lat, powstała ich cała kolekcja. Zdarzało się więc, że obrazy przywoływały realne stroje, były ich zapowiedzią. Szyte przeze mnie obiekty-ubrania są formą portretu, formą “mentalnego kombinezonu”, będącego” odciskiem” osobistej aury człowieka – mówi.

Ubranie przechowuje pamięć, nosi ślady, zapachy, odciski ciała, jednocześnie materializuje wewnętrze człowieka, staje się jego drugą skórą. Konstrukcja ubrania wymusza przyjęcie odpowiedniej postawy ciała, nadaje mu formę. Moje ubrania, które z czasem zaczęły przyjmować formy sztywnych gorsetów, miały również oddawać i w pewnym sensie przenosić, wywoływać określone stany psychiczne, podkreśla Moskwa. 

Projektowane obiekty-ubrania charakteryzują się surowością użytych materiałów, formy kształtowane są poprzez przeszywanie, wywijanie, drapowanie, czy w końcu dekonstrukcję znoszonych ubrań artystki. Przypominają kaftany lub uniformy, lecz są niefunkcjonalne, konstrukcje zasłaniają i usztywniają ciało. Dzięki dodatkowym akcesoriom takim jak czepek, niemal zupełnie unifikują osoby noszące je, stając się swego rodzaju futerałem.

_______________________________________

Magda Moskwa studiowała w PWSSP w Łodzi. Dyplom w 1996 r. obroniła w Pracowni Druku Dekoracyjnego prof. Marii Zielińskiej. Zajmuje się malarstwem, rzeźbą oraz projektowaniem ubrań unikatowych. Laureatka Gwarancji Kultury 2015 w kategorii Sztuki Wizualne, w roku 2020 została wyróżniona Nagrodą im. Jana Cybisa. Jej prace znajdują się w zbiorach: Muzeum Narodowego w Warszawie, Zachęty Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Miejskiej Galerii Sztuki w Łodzi, Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Łodzi, „Znaki czasu”, Kolekcji Regionalnej Zachęty Sztuki w Szczecinie, oraz w kolekcjach prywatnych.

Dresses I Haven’t Worn is Magda Moskwa’s second exhibition at lokal_30. It’s also the first comprehensive survey of her work with textile, which embraces textile print design and sewing garments. This vital but definitely more seldom showcased avenue of the artist’s practice is pursued on a par with her painterly and sculptural work. In 1996, Moskwa received her diploma from the Władysław Strzemiński State Higher School of Visual Arts in Łódź, where she had studied at the Faculty of Textile and Fashion: Department of Textile Print. The spirit of Łódź fashion and textile designers has been hovering over her work, but without determining it excessively.

Clothing design, including dresses, has always been on my mind and may be treated as a record of my female emotions (much more than in my paintings), which have been changing throughout many years. Although I never wore them, dresses have always been present in my work (perhaps as a substitute for real ones), the artist explains. The dress is a disciplining force, it takes away your freedom of movement. It squeezes your body into a beauty canon and exposes it to male gaze. Rejecting the dress is tantamount to rejecting the rigid and constraining frames of womanhood as defined by patriarchy.

At the heart of Moskwa’s work sits the human being and their in-depth portrayal. Clothing helps define them more precisely: sometimes by corseting them tightly, and sometimes by becoming their second skin. But it always means something. In 1995, Moskwa created a painting with the inscription “Nomana I know Nomana you know and a white dress”, and the same year made her first garment-objects, including said white dresses. A whole collection has been developed throughout the years. Some of her paintings therefore resembled real pieces of clothing, anticipating them. “The garment-objects I sew are a form of portrait, something of a ‘mental uniform’, an ‘imprint’ of human personal aura”, Moskwa states.

Clothing preserves memory, “it carries traces, scents, shapes left by the body”, while making human mind and soul materialise, becoming a second skin. The structure of garments enforces a proper body posture, bestows form on the body. “My garments, which in the course of time began to adopt the form of stiff corsets, were also intended to express and, in a sense, convey and stimulate specific mental states”, Moskwa emphasises.

Garment-objects of Moskwa’s design are characterised by the use of austere fabrics; their forms are shaped by resewing, turning inside-out, draping, and deconstructing the artist’s worn-out clothes. They resemble straitjackets or uniforms, but are not functional – their structures veil and stiffen the body. With the help of accessories, such as a bathing cap, they almost completely homogenise those who wear them and thus become something of a case.

_______________________________________

Magda Moskwa studied at the State Higher School of Visual Arts (PWSSP) in Łódź, where she received her diploma in 1996 from Prof. Maria Zielińska’s Decorative Print Studio. She works with painting, and sculpture, and designs unique items of clothing. Winner of the Guarantee of Culture Award in 2015 and the Jan Cybis Award in 2020. Her works belong to the collections of the National Museum in Warsaw, Zachęta – National Gallery of Art in Warsaw, Muzeum Sztuki in Łódź, City Art Gallery in Łódź, Society for the Encouragement of Fine Arts in Łódź “Signs of the Times”, Regional Collection of the Society for the Encouragement of Contemporary Art in Szczecin, and private galleries.