Spotykamy się w sobotę 25 maja, w godz. 19.00 – 22.30, w nowym miejscu – przy ul. Chmielnej 8 w Warszawie (budynek Cepelii). Natalia Bobrówna (1875-1942) i Liliana Zeic (ur. 1988) nie mogłyby się spotkać. Artystki dzieli kilka pokoleń. Działalność Bober zamyka się w pierwszych czterech dekadach XX wieku, a Zeic jest obecna na scenie artystycznej od kilkunastu lat. Jednak w projekcie „Ręce mam wypełnione pracą” symbolicznie obie podwijają rękawy, łapią za dłuta, heble i ściski i stają przy jednym warsztatowym stole.

Zestawienie praktyki współczesnej artystki wizualnej Liliany Zeic z pracami Bobrówny, wydawać mogłoby się prostym zabiegiem, ze względu na stosowaną przez obie twórczynie technikę intarsji. Mogłoby, gdyby nie fakt, że zarówno nazwisko, jak i dorobek Natalii Bober są dziś zupełnie nieznane, i by zaaranżować to spotkanie w pierwszej kolejności należało zrekonstruować postać Bobrówny. Chociaż sto lat temu prowadziła w Warszawie prężny Pierwszy w Kraju Zakład Artystycznej Inkrustacji i Mozaiki, o którego sukcesach niejednokrotnie donosiła prasa, zapewne ze względu na rzemieślniczy (uznany za „niższy” niż np. malarstwo) charakter działalności, nie zapisała się w polskiej historii sztuki. Wystawę poprzedziły badania archiwalne, dzięki którym ustalono podstawowe dane na temat artystki, jak daty jej życia czy miejsce edukacji. Ze szczątków informacji, ogłoszeń w prasie, spisów prac w katalogach wystaw, czy wreszcie parafialnych ksiąg i nagrobnych inskrypcji powstał pierwszy portret Natalii Bobrówny.

Zebrany materiał archiwalny stał się dla Liliany Zeic pretekstem do stworzenia własnych opowieści. Przygotowane prace wpisują się w rękodzielnicze tradycje Bobrówny i jej współpracownic. Co istotne, wspólnym mianownikiem praktyki artystek są nie tylko zdobnicze techniki. W obszarze warsztatu nacisk położony jest przede wszystkim na fizyczność, czy wręcz cielesność pracy rzemieślniczej. Tworząc wizerunek swej poprzedniczki przy pracy, Zeic nie szuka jej podobizny, a uruchamia pamięć swojego ciała. Skupia się także na relacjach Bobrówny z innymi kobietami. Ważne w biografii są m.in. odziedziczenie pracowni po nauczycielce czy prowadzenie kursów dla dziewcząt, ale i proste gesty, takie jak używanie panieńskiej wersji nazwiska. Wątek współpracy Bobrówny ze szkołą pań Chalus i Dunin, Zeic włącza w rozpoczęty w 2020 roku projekt Sourcebook, czyli archiwum nienormatywnej polskiej historii kobiecej.

Obok najnowszych prac Liliany Zeic i przedwojennych wyrobów z zakładu Natalii Bober na wystawie obecne są wybrane materiały archiwalne poszerzające prezentację dorobku Bobrówny oraz nakreślące dla niego konteksty – udział w wystawach sztuki (i pracy) kobiet czy działalność Muzeum Rzemiosł i Sztuki Stosowanej w Warszawie. Dodatkowy kontekst stanowić może miejsce wystawy. Ekspozycja odbywa się w siedzibie Cepelii, instytucji przez dekady opiekującej się tradycjami polskiego rzemiosła, obecnie w likwidacji.

wystawa trwa do 13 lipca 2024
śr. – sob. w godz. 14.00-20.00